Trzynasta emerytura, nazywana również Emeryturą Plus, to program zakładający jednorazową wypłatę dla emerytów i rencistów w wysokości najniższej emerytury. Po raz pierwszy został wprowadzony w życie w 2019 r. – wówczas przeznaczono na niego 10,8 mld zł, z czego 1,25 mld zł otrzymali emeryci i renciści z KRUS-u. Łącznie pomoc trafiła do ponad 9,72 mln obywateli. Głównym celem programu jest zmniejszenie różnic dochodowych wśród osób starszych oraz podniesienie jakości ich życia. Budżet państwa na 2020 r. uwzględnił kontynuację programu.
Przede wszystkim nowa ustawa zakłada, że od 2020 r. świadczenie będzie wypłacane corocznie.
Będzie ono stanowiło równowartość najniższej emerytury obowiązującej od dnia 1 marca danego roku i będzie obejmowało wszystkich, którzy przejdą na emeryturę do dnia 31 marca. Oznacza to, że „trzynastka” w danym roku kalendarzowym ominie tych, którzy przejdą w stan spoczynku zawodowego po 31 marca.
Tak jak w ubiegłym roku dodatkowe świadczenie otrzymają osoby pobierające:
Ci, którzy pobierają podwójne świadczenia, np. emeryturę z ZUS-u i KRUS-u, uprawnieni są do odebrania tylko jednej „trzynastki”. To samo dotyczy renty rodzinnej, do której prawo ma więcej niż jedna osoba – w takim przypadku świadczenie również zostanie wypłacone tylko raz.
W 2020 r. kwota trzynastej emerytury wyniesie 1200 zł brutto, czyli o 100 zł brutto więcej niż w ubiegłym roku. Wypłata świadczeń rozpocznie się w kwietniu i będzie automatyczna – nie ma konieczności składania wniosków. Pieniądze będą wypłacone w takiej formie, w jakiej pobierana jest comiesięczna emerytura lub renta.
W 2019 r. na dodatkową emeryturę nie załapali się ci, którzy pobierają rentę strukturalną. Renta strukturalna była przyznawana w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich tym rolnikom, którzy ukończyli 55 lat i przekazali gospodarstwo osobom nieprowadzącym dotychczas działalności rolniczej. Wśród rolników potocznie nazywana jest „wcześniejszą emeryturą”. Mimo że kilka lat temu została wstrzymana, to ci, którzy ją otrzymali, będą ją pobierać do ukończenia 65 lat. W tym roku dołączono ich do grona beneficjentów programu Emerytura Plus. Świadczenie będzie wypłacane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wraz z rentą strukturalną. Dzięki temu, w 2020 r. powiększy się grono rolników korzystających z dodatkowego wsparcia. Szacuje się, że z „trzynastki” skorzysta ok. 1,1 mln rolników na emeryturach i rentach.
Co roku w marcu następuje podwyżka świadczeń emerytalno-rentowych w związku z waloryzacją. Ma to związek z utratą ich realnej wartości na wskutek wzrostu cen towarów i usług (np. w wyniku podwyżki cen energii lub gazu). Przed każdym terminem waloryzacji Prezes KRUS-u ogłasza obowiązującą od tego terminu wysokość emerytury podstawowej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami emerytalnymi ustala się wskaźnik waloryzacji, przez który mnoży się kwotę emerytury podstawowej. To samo dotyczy dodatków i świadczeń, które wypłacane są oprócz emerytur i rent rolniczych. KRUS dokonuje waloryzacji z urzędu i przekazuje osobom uprawnionym decyzję o podwyższeniu świadczenia.
W komunikacie z dnia 18 lutego 2020 r. Prezes KRUS-u ogłosił, że kwota rolniczej emerytury podstawowej wynosi 972 zł 40 gr. W związku z tym waloryzacja emerytur i rent rolniczych będzie polegała na pomnożeniu tej kwoty przez wskaźnik wyliczony indywidualnie dla każdego rodzaju świadczeń. Jeśli po obliczeniu kwota świadczenia będzie niższa od kwoty najniższej emerytury pracowniczej (od 1 marca 2020 r. będzie to 1.200,00 zł), zostanie ona automatycznie podniesiona do 1.200,00 zł.
Ta zasada nie dotyczy jednak tzw. wcześniejszych emerytur rolniczych, świadczeń, które zostały zawieszone w związku z prowadzeniem działalności rolniczej lub podjęciem zatrudnienia, emerytur i rent pobieranych równolegle z emeryturą lub rentą z innego ubezpieczenia społecznego, np. z ZUS-u (jeśli ich łączna kwota przekracza wysokość najniższej emerytury pracowniczej) oraz emerytur i rent wypłacanych zgodnie z metodą „pro rata temporis”, stosowaną dla ubezpieczeń krótkoterminowych. W wyżej wymienionych przypadkach kwota świadczenia nie zostanie podwyższona do 1.200,00 zł.
W związku z waloryzacją wzrosną również kwoty dodatków i świadczeń wypłacanych wraz z emeryturami i rentami. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na stronie KRUS-u (www.krus.gov.pl).