Polscy rolnicy już od lat korzystają z dopłat do swoich gospodarstw oferowanych przez Unię Europejską. Z dopłat unijnych korzysta obecnie około pół miliona polskich rolników.

Dodatkowo, mogą oni otrzymywać dodatkową pomoc od Unii, na przykład w przypadku pojawienia się klęsk żywiołowych.

Dopłaty rolnicze, nazywane także subwencjami, to pomoc finansowa przeznaczona dla wszystkich rolników w Unii Europejskiej. Polska weszła do Unii Europejskiej w 2004 roku. Od tego czasu polscy rolnicy mogą korzystać z różnych form wsparcia oferowanych także dla nich.

Z jakich dopłat rolniczych mogą korzystać polscy rolnicy? Jakie wysokości wsparcia oferuje Unia Europejska w nowym budżecie w ramach Wspólnej Polityki Rolnej?

Dopłaty rolnicze w Unii Europejskiej

Subwencje rolnicze to wparcie finansowe oferowane przez Unię Europejską dla tych gospodarstw, które zajmują się prowadzeniem produkcji rolnej.

Dopłaty te podzielić można na dwie kategorie, a mianowicie na:

• dopłaty bezpośrednie – ich wysokość zależna jest od powierzchni, pogłowia czy kg produkcji
• dopłaty pośrednie – posiadają one formę zmniejszenia podatków od artykułów rolniczych, obniżenia kosztów związanych z prowadzeniem gospodarstwa

Unia Europejska oferuje subwencje rolnicze w różnym stopniu, zależnie od konkretnych produktów rolniczych według zasad tak zwanej Wspólnej Polityki Rolnej. Polityka ta bazuje zarówno na dopłatach bezpośrednich, jak również wspiera ona ogólny rozwój obszarów wiejskich.

Wspólna Polityka Rolna w ramach Unii Europejskiej ma przede wszystkim na celu poprawę przepływu produktów rolnych pomiędzy członkami UE, bazuje także na zasadzie preferencji towarów UE oraz finansowej solidarności. Polityka ta obejmuje produkcję różnego rodzaju artykułów, w tym między innymi zbóż, mleka, bydła mięsnego, trzody chlewnej, warzyw i owoców.

Polityka rolna Unii Europejskiej pomogła wielu polskim gospodarstwom i sprawiła, że ich produkcja znów stała się opłacalna. Dodatkowo, prowadzone w jej ramach działania stały się dużym wsparciem w sytuacjach klęsk żywiołowych, w tym między innymi w 2019 roku.

Nowy Budżet Wspólnej Polityki Rolnej

Aktualny budżet w ramach Wspólnej Polityki Rolnej kończy się w 2020 roku. Nowy będzie ustalany na lata 2021-2027. Jakie dopłaty będą czekały wówczas na rolników?

Zgodnie z nowym planem, na rolnictwo po 2020 roku przeznaczono kwotę ok. 365 mld euro. To nadal znaczna ilość pieniędzy, niemniej to także o 5% mniej niż obecnie. Głowna część te puli będzie przeznaczona na dopłaty bezpośrednie do rolników na terenie Unii Europejskiej. Mniejsza część asygnowana została na rozwój obszarów wiejskich oraz na mechanizmy wsparcia rynkowego.

W ramach nowego budżetu Polska ma uzyskać około 21,2 mld euro, co w ogólnym rozliczeniu daje około 1 proc. mniej niż w poprzednim budżecie.

Jak wskazuje Jyrki Katainen, który pełni funkcję wiceprzewodniczącego odpowiadającego za zatrudnienie, wzrost gospodarczy, inwestycje i konkurencyjność w Unii Europejskiej: „Wspólna polityka rolna jest jednym z głównych filarów naszej polityki i ma wpływ na życie wszystkich Europejczyków. Dzięki nowemu modelowi realizacji zapewniamy państwom członkowskim większą swobodę w ramach zasady pomocniczości, aby poprawić efektywność polityki rolnej i lepiej monitorować jej rezultaty.”

Zmiany w związku z nowym budżetem na Wspólną Politykę Rolną dotyczą nie tylko wysokości środków. Dodatkowo, Komisja Europejska wskazuje, że kraje będą nadal posiadały prawo do przesuwania pieniędzy z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na dopłaty bezpośrednie, ale w teraz będzie to mniejsza kwota. Zamiast dotychczasowych 25 proc. będzie to tylko 15 proc.

Komisja Europejska chciałaby również obniżyć wysokość dopłat, które przeznaczone są dla największych gospodarstw. Takie działanie miałoby wspierać mniejszych rolników. Pojawiają się jednak głosy, że będzie to działanie nieefektywne, ponieważ duże gospodarstwa mogą wtedy zacząć dzielić się na mniejsze.

Dodatkowe środki przeznaczone na innowacje w rolnictwie i ochronę środowiska

Przy tworzeniu nowego budżetu Unia Europejska coraz większy nacisk chce kłaść także na promowanie innowacji w rolnictwie, a także na ochronę środowiska, a tym samym na zapobieganie niekorzystnym zmianom klimatycznym.

Powstać ma nowy program, który będzie wspierał innowacje w rolnictw, produkcji żywności, biogospodarce oraz w rozwoju gospodarstw wiejskich. Ma on opiewać na 10 mld euro. Unia chce także wspierać bioróżnorodność, chronić zasoby naturalne, a także klimat. Działania w tym zakresie mają być obowiązkowe, co prawdopodobnie będzie powiązane także z wysokością dopłat bezpośrednich. Ponadto, mają pojawić się także dodatkowe cele z atrakcyjnymi zachętami.

Zmiany będą miały dotyczyć ponadto uproszczonych procedur ubiegania się o pomoc, a także usprawnienia kwestii ubezpieczeniowych związanych z pokrywaniem strat w rolnictwie.

Podsumowując, chociaż dopłaty w nowym budżecie Wspólnej Polityki Rolnej dla krajów Unii Europejskiej, w tym także dla Polski mają być niższe, to jednak rolnicy nadal będą mogli otrzymywać duże wsparcie.