Płeć kurczaków, a także innego ptactwa, potrafi rozpoznać sekser.
W hodowli zwierząt, w tym w szczególności drobiu, bardzo duże znaczenie posiada oznaczanie płci. Większą wartość użytkową posiadają samiczki, ponieważ to właśnie one mogą stać się nioskami. Prawidłowe rozpoznawanie płci ma także znaczenie przy formowaniu stada. Zatem, jak rozpoznaje się płeć ptactwa?
Segregowanie piskląt ptaków według płci nazywa się seksowaniem. Słowo to pochodzi z języka angielskiego, a dokładnie od słowa „sex”, które oznacza płeć.
Celem seksowania jest ustalenie płci zwierzęcia, czyli obecności prącia u samca lub jego braku u samic lub na podstawie innych narządów charakterystycznych dla konkretnych płci. Seksowanie najczęściej przeprowadza się u kurczaków, ale również u innych gatunków ptactwa, na przykład u kaczek.
Niedoświadczona osoba może mieć dużo trudności w rozpoznawaniu płci u piskląt. Szacuje się, że nawet u co piątego osobnika narządy płciowe są trudne w rozpoznawaniu ze względu na ich budowę. Właśnie dlatego konieczne jest posiadanie właściwego przygotowania w tym właśnie zakresie.
Seksowanie ma duże znaczenie zarówno w małych gospodarstwach, jak również w dużych zakładach zajmujących się hodowlą drobiu. Profesjonalnie zajmuje się tym sekser.
Sekser posiada niezbędną wiedzę i doświadczenie w rozpoznawaniu płci. Podczas profesjonalnego seksowania stosuje się odpowiednie techniki oraz narzędzia, za pomocą których możliwe jest precyzyjne określenie płci danego zwierzęcia. Jakie metody wykorzystuje się wtedy najczęściej?
Najprostsza metoda seksowania polega na obserwowaniu rozchylonego steku u piskląt. Pozwala to na określenie obecności prącia u samców lub jego braku u samic. Taki zabieg jest prostszy do przeprowadzenia u kacząt ze względu na dobrze widoczny w fałdach zaczątek prącia.
Samice piskląt można rozpoznawać również po występowaniu bębenka rezonacyjnego, który znajduje się w tchawicy. Jest on wyczuwalny poniżej krtani.
Stosuje się też metodę endoskopową, która polega na zastosowaniu odpowiedniego urządzenia – endoskopu. Metoda ta może być jednak ryzykowna i prowadzić do urazów narządów wewnętrznych piskląt.
Wszystkie czynności związane z seksowaniem należy wykonywać bardzo delikatnie. Osoba bez odpowiedniego przygotowania może zrobić krzywdę pisklętom, a nawet może prowadzić to do ich śmierci.
Najczęściej stosowana metoda seksowania polega na ocenia kloaki u piskląt. Sekser trzyma wtedy pisklę ręką i jego główkę umieszcza pomiędzy swoim palcem serdecznym a środkowym. Następnie naciska na okolice brzucha i steku – kloaki. W ten sposób może on sprawdzić ostatnią, rozszerzoną część jelita, która służy do składania jaj, wydalania, a także do rozmnażania się. W tym miejscu można zobaczyć niedorozwinięte jeszcze narządy płciowe.
W przypadku, gdy spod fałdów błony śluzowej kloaki wystaje niewielka wypukłość – ma ona około 2 milimetrów, można stwierdzić, że mamy do czynienia z samcem. Niestety, nie zawsze wypukłość ta jest bardzo widoczna, dlatego też nawet doświadczony sekser może się pomylić.
Dodatkową komplikacją w rozpoznawaniu płci – seksowaniu piskląt, w tym w szczególności kurcząt, jest fakt, że nawet połowa z nich posiada narządy płciowe o budowie trudnej do określenia. Wypukłość ta może być bardzo mała, a niekiedy nawet nie jest ona widoczna.
W związku z tym nawet ten sekser, który posiada wieloletnie doświadczenie w swojej branży, ma skuteczność szacowaną na poziomie około 90 proc.
Wielu hodowców zastanawia się, czy jest możliwe samodzielne rozpoznawanie płci u piskląt. W tym przypadku nie należy stosować profesjonalnych metod seksowania – mogą one stanowić zagrożenie dla zwierząt. Są jednak bezpieczne sposoby, które pozwalają określić, czy mamy do czynienia z nioską czy z kogucikiem.
Samodzielne seksowanie można przeprowadzić na podstawie różnic pomiędzy upierzeniem samic i samców. Takie rozpoznawanie płci jest całkowicie bezpieczne dla małych kurcząt, niemniej jednak należy pamiętać o tym, że nie zawsze jest ono tak skuteczne jak profesjonalne seksowanie.
Przy ocenie upierzenia kurcząt bierze się pod uwagę długość piór lotek, które są na etapie wczesnego rozwoju, a także na rozpoznawanie płci wykonuje się po różnicach w odcieniach puchu.
U małych kurczaczków nie ma jeszcze w pełni rozwiniętych piórek. Są one pokryte puchem. Jednak na końcówkach ich skrzydeł można zauważyć pierwsze zaczątki lotek. U kogucików lotki są zawsze tej samej długości, natomiast u kurek są one na przemian krótkie oraz długie. Z kolei kolor puchu u kogucików na ogół jest jaśniejszy niż u kurek.
Należy jednak pamiętać o tym, że metoda rozpoznawania płci na podstawie długości lotek będzie działała tylko do jednego dnia po wykluciu. Następnie różnice pomiędzy ich wielkością zacierają się.
Samodzielne oględziny należy wykonać bardzo delikatnie, ponieważ można doprowadzić do poważnych urazów!