Czy jednak dieta wegańska może być dobrym wyborem u dzieci?
Kwestie etyczne, prawa zwierząt, ochrona środowiska, względy zdrowotne czy też po prostu smakowe – przyczyny niejedzenia mięsa mogą być bardzo zróżnicowane. Osoby, które nie jedzą mięsa, ale w swojej diecie zwierają nabiał, miód, nazywane są wegetarianami. Te, które całkowicie rezygnują z produktów zwierzęcych, to weganie.
Dieta wegańska, która związana jest też często z określonym stylem życia, zyskuje dzisiaj popularność na całym świecie. Również w Polsce rośnie grono osób, które świadomie rezygnują z jedzenia oraz z używania produktów zwierzęcych. Na weganizm przechodzą nawet całe rodziny. Bardzo często w tym kontekście pojawia się jednak pytanie – czy weganizm jest rekomendowany u dzieci?
Weganizm polega na całkowitym zrezygnowaniu z produktów zwierzęcych. Dodatkowo, jako styl życia weganizm dąży również do wyeliminowania wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego, na przykład w odzieży.
W diecie wegańskiej wyklucza się mięso, w tym także ryby, mleko oraz nabiał, a także inne produkty zwierzęce, w tym miód. Zamiast nich dieta wegańska koncentruje się na dużych ilościach warzyw i owoców, pełnoziarnistych produktach zbożowych, w tym kaszach, płatkach, pieczywie. Białko pobierane jest głównie z warzyw strączkowych – fasoli, grochu, ciecierzycy, soczewicy, soi, orzechów, maseł orzechowych, nasion. Wśród tłuszczów dominują oleje roślinne, na przykład lniany, rzepakowy, sojowy, oliwa.
Aby zapobiegać niedoborom witamin i składników mineralnych w swojej diecie, w tym wapnia, witaminy B12 oraz witaminy D, weganie jedzą produkty wzbogacone tymi związkami lub też stosują odpowiednie suplementy diety.
Dieta wegańska wzbudza kontrowersje ze względu na całkowitą rezygnację z mięsa. Organizacje dietetyczne na całym świecie wskazują jednak, że prawidłowo zaplanowana dieta wegańska spełnia wymogi zdrowej diety.
Może ona pokrywać pełne zapotrzebowanie na składniki odżywcze, a także pomagać w osiągnięciu dodatkowych korzyści zdrowotnych. Jest ona rekomendowana głównie dla osób z chorobami serca i układu krążenia, które wywoływane są w dużej mierze przez nadmierne spożycie produktów zwierzęcych.
Dodatkowo, stowarzyszenia dietetyczne wskazują, że dieta wegańska może być odpowiednia również dla kobiet w ciąży oraz karmiących piersią, a także dla niemowląt i dzieci.
W ciągu ostatnich lat media kilkukrotnie obiegły informacje na temat rodziców, którzy doprowadzili do śmierci własnych dzieci, stosując nieodpowiednią dietę wegańską. Warto jednak zaznaczyć, że nie oznacza to wcale, że dieta ta nie jest wskazana u najmłodszych. Medialne przypadki były skrajne i dotyczyły one najczęściej jeszcze bardziej restrykcyjnych wariantów diety wegańskiej, na przykład frutarianizmu.
Specjaliści wskazują, że prawidłowo zaplanowana dieta wegańska może być dobra również dla dzieci. Kluczowe jest w tym przypadku właściwe dobieranie odpowiednich artykułów spożywczych i łączenie je w zbilansowane posiłki. Ponadto, zaleca się także stosowanie odpowiednich suplementów, które zawierają w szczególności witaminę B12.
Niewłaściwie prowadzona dieta wegańska może nieść ze sobą zwiększone niebezpieczeństwo powstawania niedoborów pokarmowych, dlatego też często wzbudza ona kontrowersje.
Dieta wegańska jest tym trudniejsza, im młodszy wiek dziecka. Powinna być ona prowadzona pod kontrolą lekarza, zwłaszcza wtedy, gdy dziecko nie jest karmione piersią, lecz mieszankami mlecznymi – stosuje się wtedy specjalne mieszanki bazujące na mleku sojowym. W związku z tym eksperci w dietetyce uważają, że dieta wegańska jest bezpieczniejsza u dzieci starszych.
Alternatywnym rozwiązaniem może być także wegetarianizm, który dopuszcza stosowanie produktów odzwierzęcych, w tym mleka, twarogów, serów, jogurtów, jajek. Są to produkty zawierające właściwe proporcje białek oraz ważne witaminy i minerały, które mogą zapobiegać pojawianiu się niedoborów żywieniowych u osób rezygnujących z jedzenia mięsa, ryb.
Warto jednak zaznaczyć, że nie badano dokładnie efektów stosowania skrajnych diet wegańskich, na przykład frutarianizmu lub witarianizmu na zdrowie dzieci.
Frutarianizm to dieta, która polega na odżywianiu się wyłącznie surowymi owocami, orzechami oraz nasionami. Dieta witariańska, czyli witarianizm z kolei wyklucza wszystkie produkty poddawane obróbce termicznej. Ze względu na zawężony profil odżywczy tego typu diet nie są one jednak rekomendowane dla dzieci, a także mogą być niebezpieczne dla dorosłych.
Podsumowując, dieta wegańska także może sprawdzić się u najmłodszych. Najważniejsze jest jednak jej odpowiednie zbilansowanie – tylko w takim przypadku będzie ona zdrowa.