Jakie są najważniejsze prawa i obowiązki stron?
Prowadzenie połowów ryb wymaga posiadania dostępu do jeziora, które jest zarybione. Gdy nie jest ono w posiadaniu osoby, która planuje realizować połowy, może ona ubiegać się o jego wydzierżawienie. Aby to zrobić, należy spełnić określone wymagania.
Dzierżawą nazywa się umowę prawa cywilnego, która jest dwustronnie zobowiązująca, wzajemna oraz konsensualna – ma ona miejsce wtedy, gdy obie jej strony zgodnie oświadczają swoją wolę. Polega ona na udostępnieniu konkretnych praw lub rzeczy, ale nie powoduje przeniesienia ich własności.
W trakcie dzierżawy wydzierżawiający, czyli właściciel przekazuje na wskazany w umowie czas dzierżawcy rzecz lub prawo pozwalające na używanie i pobieranie pożytków. Z kolei dzierżawca zobowiązuje się wówczas do przekazywania właścicielowi czynszu.
Dokładne informacje o dzierżawie można znaleźć w art. 693-709 Kodeksu cywilnego. Mają wtedy także zastosowanie przepisy o najmie zawarte w art. 659-692.
Dzierżawa, najem, użyczenie oraz użytkowanie nie są tożsamymi terminami. Co dokładnie odróżnia je od siebie?
Umowę dzierżawy oraz umowę najmu różnią możliwość pobierania pożytków z konkretnej rzeczy czy prawa przez dzierżawcę. Z kolei umowa użyczenia nie wymaga odpłatności, która zakładana jest przez umowę dzierżawy. Użytkowanie natomiast cechuje się stosunkiem nieobligacyjnym między stronami – ma charakter ograniczonego prawa rzeczowego.
Dzierżawa jest popularną umową w branży rolniczej. Dzierżawić można między innymi grunty rolne, lasy, sady, a także istnieje możliwość dzierżawienia jezior. Wówczas dzierżawca otrzymuje dostęp do tych nieruchomości w zamian za opłatę dla wydzierżawiającego.
Istotnym elementem umowy dzierżawy jest wówczas osiąganie pożytków – jest ono niezbędne, aby umowa taka miała miejsce. W przeciwnym razie mamy do czynienia z najmem. W związku z tym dzierżawa jeziora musi zakładać osiąganie pożytków przez dzierżawcę, na przykład z tytułu połowu oraz sprzedaży ryb.
Osoba chcąca skorzystać z dzierżawy jeziora powinna przygotować i złożyć właściwy wniosek do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, który zarządza danym zbiornikiem.
We wniosku tym należy zawrzeć odpowiednie informacje:
Zgodnie z przepisami, umowa dzierżawy ma charakter kontraktu terminowego. Oznacza to, że należy w umowie określić czas jej obowiązywania.
Przepisy dopuszczają wskazanie na dany czas z góry, ale również można zawrzeć umowę na czas nieoznaczony – w tym przypadku zastosowanie ma także okres wypowiedzenia.
Gdy umowa dzierżawy ma obowiązywać na okres dłuższy niż 30 lat, wówczas jest ona uznawana za umowę na czas nieoznaczony.
W umowie dzierżawy, w tym także dzierżawy jeziora, powinno znaleźć się także dokładne oznaczenie przedmiotu i celu tej umowy.
Przepisy nie wskazują dokładnie, w jakiej formie ma zostać zawarta umowa dzierżawy jeziora. Może być to nawet forma ustna. Zaleca się jednak, aby umowa miała formę pisemną, co pozwala na uniknięcie problemów z dochowaniem warunków umowy w przyszłości. Wówczas umowa pisemna będzie mogła być dowodem w ewentualnych sprawach sądowych.
Umowa dzierżawy zobowiązuje dzierżawcę do przestrzegania określonych przepisów.
Wśród nich znajdują się głównie:
W związku z tym osoba decydująca się na dzierżawę jeziora musi pamiętać o powyższych obowiązkach.
Strony umowy dzierżawy mogą samodzielnie ustalić, kiedy nastąpi koniec kontraktu. Gdy nie zostały one określone w umowie, wówczas zastosowanie mają przepisy kodeksu cywilnego.
Przepisy określają, że jeśli przedmiotem umowy jest grunt rolny, wówczas umowa może być wypowiedziana na rok do przodu. Terminem jest wówczas koniec roku dzierżawnego.
Gdy chodzi o grunty o innym charakterze, czas wypowiedzenia to 6 miesięcy, przy czym termin też powinien przypadać na koniec roku dzierżawnego.
Gdy dzierżawca nie zapłaci czynszu w terminie, wówczas wydzierżawiający może wypowiedzieć umowę bez terminu wypowiedzenia. Musi on jednak poinformować o tym dzierżawcę i dać mu 3 miesiące na spłatę zobowiązania.
Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia możliwe jest wtedy, gdy dzierżawca nie uregulował swojego zobowiązania przez minimum dwa całkowite okresy płatności, natomiast w sytuacji, gdy czynsz jest płatny rocznie – zastosowanie ma termin 3 miesięcy.