To, ile zbóż będzie można zebrać z jednego hektara, zależne jest od wielu czynników. Jakie z nich determinują plonowanie i jakie przykładowe plony można uzyskać z różnych gatunków zbóż?
Plonem nazywa się masę użytecznych organów konkretnej rośliny, która została zebrana z jednego hektara (ha). Określa o wydajność roślin uprawnych. Głównym celem rolnika jest uzyskanie jak największego plonu. Warto jednak pamiętać, że o ostatecznym efekcie decyduje wiele czynników.
Plonowanie może być niskie lub wysokie w zależności od wielu różnych zmiennych. Jednego roku rolnik może uzyskać bardzo atrakcyjne plony z hektara, natomiast w innym jego zbiory będą już znacznie niższe, co będzie oznaczało niższe zarobki. Cóż, jest to już specyfika pracy w branży rolniczej.
Na część czynników regulujących plonowanie rolnicy posiadają wpływ, podczas gdy na inne nie mogą w ogóle oddziaływać. W związku z tym rolnik musi tak planować swoje zasiewy, aby można było osiągnąć dzięki nim jak najlepsze wyniki. Co zatem dokładnie wpływa na wysokość zbiorów zbóż?
Jak widać, plonowanie zbóż regulowane jest szeregiem różnych czynników. Właściwa analiza powyższych zmiennych, a następnie właściwe wykorzystanie posiadanych zasobów pozwalają rolnikom na osiągnięcie lepszych wyników z jednego hektara upraw.
Główny Urząd Statystyczny regularnie informuje na temat statystyk plonów różnych roślin uprawnych, w tym między innymi zbóż. Dane dostępne z 2018 roku wskazują, że ogólne zbiory uległy zmniejszeniu o około 16 proc.
GUS wskazuje, że w 2018 roku wysokość zbiorów ogółem została oznaczona na poziomie 26,7 milionów ton. Produkcja zbóż została natomiast oszacowana na poziomie 23,4 milionów ton.
Wydajność zbóż według Głównego Urzędu Statystycznego w 2018 roku została oszacowana na średnim poziomie 33,9 dt/ha, co było wynikiem niższym niż w poprzednim roku o około 19 proc. Jak prezentowały się statystyki wydajności dla poszczególnych zbóż ozimych oraz jarych?
Należy pamiętać o tym, że powyższe statystyki są jedynie średnimi z różnych upraw z całego kraju. Ze względu na różne czynniki kształtujące wysokość plonowania, wyniki z jednego hektara mogą być inne.
W roku 2019 rolnicy z różnych regionów Polski zetknęli się z poważnym problemem – suszą. Niedobór wody negatywnie wpłynął na wiele upraw, zmniejszając przy tym plony nawet o kilkanaście procent. To przełożyło się również na zwiększenie cen zbóż oraz na wyższe koszty produktów spożywczych.
Niestety, w związku z ostatnim ciepłym latem oraz dotychczasowym brakiem opadów śniegu i wysokimi temperaturami w okresie zimy, także w tym roku istnieje poważne zagrożenie pojawienia się suszy.
Istnieje wiele metod na to, aby poprawić plonowanie. Dzięki nim plon z uprawianych zbóż może być większy, niemniej jednak nie są one gwarancją, że nie pojawią się żadne straty.
Rolnicy mogą korzystać wtedy z:
Właściwie dobrane metody agrotechniczne mają na celu stworzenie optymalnych warunków siedliskowych dla roślin uprawnych, a przy tym skoncentrowane są na zmniejszeniu ilości chwastów, szkodników, a także innych niebezpiecznych dla tych roślin patogenów.
Izolacja określonych upraw, zwiększenie wysiewu ziarna, nawadnianie, pielęgnacja ręczna, a tym także odpowiednie nawożenie oraz ochrona roślin powodują, że plon może cechować się zarówno większą ilością, jak i lepszą jakością.
Podsumowując, ilość plonów zbóż zależna jest od szeregu czynników, w tym między innymi od regionu upraw, dobranych typów ziaren oraz metod ochrony stosowanych przez rolnika. Chociaż wiele z tych czynników można regulować, by plonowanie było jak najwyższe, to jednak na część z nich nie mamy żadnego wpływu.