Ile zbóż można zebrać z jednego hektara?

Kocham rolnika, ale nie wyobrażam sobie życia na wsi!
9 lutego 2020
Dlaczego w Polsce zmniejszyło się pogłowie świń, a wzrosło krów?
12 lutego 2020

Ile zbóż można zebrać z jednego hektara?

RIR - Regionalny Portal Rolniczy

Tytułowe pytanie zadaje wielu rolników oraz osób, które chciałyby wejść w branżę rolniczą. Odpowiedź na nie ma bezpośredni wpływ na opłacalność upraw, a także na zyski, jakie można dzięki nim osiągnąć.

To, ile zbóż będzie można zebrać z jednego hektara, zależne jest od wielu czynników. Jakie z nich determinują plonowanie i jakie przykładowe plony można uzyskać z różnych gatunków zbóż?

Plonem nazywa się masę użytecznych organów konkretnej rośliny, która została zebrana z jednego hektara (ha). Określa o wydajność roślin uprawnych. Głównym celem rolnika jest uzyskanie jak największego plonu. Warto jednak pamiętać, że o ostatecznym efekcie decyduje wiele czynników.

Co wpływa na plonowanie?

Plonowanie może być niskie lub wysokie w zależności od wielu różnych zmiennych. Jednego roku rolnik może uzyskać bardzo atrakcyjne plony z hektara, natomiast w innym jego zbiory będą już znacznie niższe, co będzie oznaczało niższe zarobki. Cóż, jest to już specyfika pracy w branży rolniczej.

Na część czynników regulujących plonowanie rolnicy posiadają wpływ, podczas gdy na inne nie mogą w ogóle oddziaływać. W związku z tym rolnik musi tak planować swoje zasiewy, aby można było osiągnąć dzięki nim jak najlepsze wyniki. Co zatem dokładnie wpływa na wysokość zbiorów zbóż?

Czynniki kształtujące ilość plonów zbóż:

  • region, w którym uprawiane są zboża, w tym jego indywidualne warunki
  • stanowisko wysiewu, w tym odpowiednie pH i zasobność gleby w wartości odżywcze
  • rodzaj wysiewanych nasion, w tym ich odporność na niekorzystne warunki – zimno, zakwaszenie gleby, szkodniki, choroby
  • pogoda, w szczególności temperatury, nasłonecznienie, poziom opadów w danym sezonie
  • walka z zagrożeniami, w tym chwastami, szkodnikami, chorobami zbóż, w tym stosowanie odpowiednich środków ochrony roślin
  • metody zbioru pod względem efektywności – pozwalają na zmniejszenie ewentualnych strat

Jak widać, plonowanie zbóż regulowane jest szeregiem różnych czynników. Właściwa analiza powyższych zmiennych, a następnie właściwe wykorzystanie posiadanych zasobów pozwalają rolnikom na osiągnięcie lepszych wyników z jednego hektara upraw.

Szacunki upraw zbóż przez GUS

Główny Urząd Statystyczny regularnie informuje na temat statystyk plonów różnych roślin uprawnych, w tym między innymi zbóż. Dane dostępne z 2018 roku wskazują, że ogólne zbiory uległy zmniejszeniu o około 16 proc.

GUS wskazuje, że w 2018 roku wysokość zbiorów ogółem została oznaczona na poziomie 26,7 milionów ton. Produkcja zbóż została natomiast oszacowana na poziomie 23,4 milionów ton.

Wydajność zbóż według Głównego Urzędu Statystycznego w 2018 roku została oszacowana na średnim poziomie 33,9 dt/ha, co było wynikiem niższym niż w poprzednim roku o około 19 proc. Jak prezentowały się statystyki wydajności dla poszczególnych zbóż ozimych oraz jarych?

Według statystyk, wydajność dla zbóż ozimych wyniosła:

  • jęczmień – 37,4 dt/ha
  • żyto – 24,5 dt/ha
  • pszenica – 43,2 dt/ha
  • pszenżyto – 32,9 dt/ha
  • mieszanki zbożowe – 28,4 dt/ha

Według statystyk, wydajność dla zbóż jarych wyniosła:

  • jęczmień – 29,9 dt/ha
  • owies – 23,3 dt/ha
  • pszenica – 31,6 dt/ha
  • pszenżyto – 25,2 dt/ha
  • mieszanki zbożowe – 25,1 dt/ha

Należy pamiętać o tym, że powyższe statystyki są jedynie średnimi z różnych upraw z całego kraju. Ze względu na różne czynniki kształtujące wysokość plonowania, wyniki z jednego hektara mogą być inne.

Susza zmniejszyła ostatnie plony zbóż

W roku 2019 rolnicy z różnych regionów Polski zetknęli się z poważnym problemem – suszą. Niedobór wody negatywnie wpłynął na wiele upraw, zmniejszając przy tym plony nawet o kilkanaście procent. To przełożyło się również na zwiększenie cen zbóż oraz na wyższe koszty produktów spożywczych.

Niestety, w związku z ostatnim ciepłym latem oraz dotychczasowym brakiem opadów śniegu i wysokimi temperaturami w okresie zimy, także w tym roku istnieje poważne zagrożenie pojawienia się suszy.

Jak rolnik może zebrać jeszcze większy plon?

Istnieje wiele metod na to, aby poprawić plonowanie. Dzięki nim plon z uprawianych zbóż może być większy, niemniej jednak nie są one gwarancją, że nie pojawią się żadne straty.

Rolnicy mogą korzystać wtedy z:

  • odpowiednich metod agrotechnicznych
  • dopasowanych do danego stanowiska nawozów
  • specjalnych środków ochrony roślin

Właściwie dobrane metody agrotechniczne mają na celu stworzenie optymalnych warunków siedliskowych dla roślin uprawnych, a przy tym skoncentrowane są na zmniejszeniu ilości chwastów, szkodników, a także innych niebezpiecznych dla tych roślin patogenów.

Izolacja określonych upraw, zwiększenie wysiewu ziarna, nawadnianie, pielęgnacja ręczna, a tym także odpowiednie nawożenie oraz ochrona roślin powodują, że plon może cechować się zarówno większą ilością, jak i lepszą jakością.

Podsumowując, ilość plonów zbóż zależna jest od szeregu czynników, w tym między innymi od regionu upraw, dobranych typów ziaren oraz metod ochrony stosowanych przez rolnika. Chociaż wiele z tych czynników można regulować, by plonowanie było jak najwyższe, to jednak na część z nich nie mamy żadnego wpływu.